Tekst Michiel Smit
Foto Renovatie van de hoofdbaan van vliegbasis Volkel die in november 2014 werd afgerond. Foto: BAM
'De start- en landingsbaan is de slagader van een vliegveld', zegt Robert Kramer, teamleider en senior projectleider bij de directie Vastgoedbeheer, Expertisecentrum Techniek van het Rijksvastgoedbedrijf. Bij Vliegbasis Eindhoven wordt de 'slagader' binnenkort gerenoveerd en Kramer staat hiervoor als projectleider al sinds juli 2014 aan de lat.
24 uur per dag
Recent leidde hij de reconstructie van vliegbasis Volkel, dus hij weet hoe een dergelijke operatie in zijn werk gaat. Belangrijk verschil is echter dat de basis in Eindhoven niet alleen voor militaire vluchten, maar ook op uitgebreide schaal voor burgerluchtvaart wordt gebruikt. Iedere dag dat er niet gevlogen kan worden, kost veel geld. Daarom blijft de baan zo kort mogelijk dicht. Dat vraagt een uitgekiende voorbereiding. Kramer: 'Normaal gesproken zouden we de baan zes weken dicht moeten houden voor zo'n operatie, maar door het goed voor te bereiden en te plannen en tijdens de sluiting 24 uur per dag door te werken, kunnen we het bekorten tot ongeveer zeventien dagen, van 30 mei, 0.01 uur tot en met 16 juni, 7.00 uur.'
Normaal gesproken zouden we de baan zes weken dicht moeten houden.
Tweede Wereldoorlog
Op het hoogtepunt van de operatie zet de aannemer op één dag ongeveer 250 mensen in, negen asfaltspreidingsmachines om 10.000 ton asfalt te verwerken, dat constant vanuit vijf centrales wordt aangevoerd door 120 vrachtwagens. Maar er moet meer dan dat gebeuren. Op de eerste plaats liggen er waarschijnlijk niet-ontplofte vliegtuigbommen uit de Tweede Wereldoorlog onder de baan. Die kunnen alsnog ontploffen bij de freeswerkzaamheden. 'We hebben met een nieuwe scantechniek zestien "verdachte plekken" geïdentificeerd, waar in elk geval metaal in de grond zit', zegt Kramer. 'We moeten de baan openbreken om te weten wat het precies is en hoe we ermee om moeten gaan. Dat zal de allereerste actie worden zodra de baan sluit.' Als er inderdaad een niet-ontplofte bom wordt aangetroffen, kan die in veruit de meeste gevallen worden afgevoerd en op een locatie elders gecontroleerd tot ontploffing worden gebracht. Voor de zekerheid wordt er bij het weghalen een U-vormige 'bomterp' van containers met zand omheen gelegd, zodat de gevolgen van een onverhoedse explosie beperkt blijven.
250 mensen, 9 asfaltspreidingsmachines, 10.000 ton asfalt, 120 vrachtwagens...
Tijdrovend
En er liggen meer tijdrovende werkzaamheden. Zo moet bovenop de gewone deklaag een kunststof antiskidlaag worden aangebracht; dat vergt een week. Een andere tijdvreter is het plaatsen van honderd aanwijsborden met led-verlichting in het gebied. Die moeten 'frangible' worden gemaakt: mocht er een vliegtuig tegenaan botsen, dan geeft het mee of breekt het af. Tegelijkertijd moet het stevig genoeg zijn om bijvoorbeeld een storm te doorstaan.
Champagnemomentje
De aanbesteding van dit werk vond grotendeels in 2015 plaats en is volgens de EMVI-systematiek gegaan (Economisch Meest Voordelige Inschrijving): de indiener kan een fictieve korting op de aangeboden prijs krijgen als hij voordelen biedt. Maar hoe beoordeel je hoeveel korting een bepaald voordeel oplevert? Kramer: 'We wilden het per se objectief en transparant maken, dus hebben we speciaal hiervoor een beoordelingscommissie samengesteld.' Door de zorgvuldige voorbereiding en het aanbieden van een persoonlijke uitleg aan inschrijvers die niet zijn uitgekozen, zijn er geen bezwaren geweest tegen de selectie. Mede daardoor kon de opdracht eind januari 2016 al gegund worden aan hoofdaannemer BAM. Voor Kramer was dit alvast een eerste champagnemomentje.
Precair
Voor Kramer is de operatie geslaagd als het resultaat aan de hooggespannen verwachtingen voldoet. Vooral de tijdsplanning is precair. Het weer moet bijvoorbeeld niet al te veel tegenzitten. Maar afgezien van het weer en lastige bommen, heeft het Rijksvastgoedbedrijf alles in het werk gesteld voor een vlekkeloze baanrenovatie.
